Co znaczy chercher la petite bête

Si vous aimez chercher la petite bête vous êtes sûrement précis, exigeant et extrêmement méticuleux. Même trop. C'est pour cela que vos amis ne vous parlent pas de leurs projets et qu'en général ils hésitent avant de vous raconter quoi que ce soit.
En fin de compte, qui supporterait une personne qui à tout prix veut trouver une raison pour critiquer ce que font les autres?

Chercher la petite bête signifie donc essayer de détecter les défauts partout afin de pouvoir critiquer l'activité d'autres personnes. 

Imaginez la situation suivante: vous avez une cousine qui est extrêmement têtue, envieuse, pense être la meilleure en tout et aime avoir le dernier mot. Vous faites le ménage chez elle. Pendant qu'elle fait la vaisselle vous êtes en train de passer l'aspirateur. Après avoir terminé elle arrive dans la chambre et elle commence à chercher un indice, que ce soit un grain de sable, pour vous prouver que vous avez fait mal votre travail. En d'autres termes, elle cherche la petite bête ce qui en polonais nous pouvons traduire par "szukać dziury w całym".

(Photo: CC0 Public Domain - Pixabay: DGlodowska)

Jeśli lubisz "szukać bestyjki" z pewnością jesteś dokładną i wymagającą osobą, która zawsze ma uwagi co do pracy innych. I to bardzo dużo uwag. Z tego też powodu twoi znajomi niechętnie dzielą się z tobą informacjami o swoich projektach i unikają rozmów na wiele tematów. 
Koniec końców, kto zniósłby osobę, która za wszelką cenę szuka powodu, by skrytykować innych za to, co robią?

Wyrażenie "chercher la petite bête" określa zatem sposób bycia, który polega na doszukiwaniu się błędów wszędzie, tylko po to, by móc skrytykować to, co robią inne osoby. Polskim powiedzeniem, które obrazuje tego typu zachowania jest konstrukcja "szukać dziury w całym".

Wyobraź sobie następującą sytuację: masz kuzynkę, która jest niesamowicie uparta, zawistna, myśli, że jest najlepsza i lubi postawić na swoim. Jesteście w jej domu w trakcie sprzątania. Podczas gdy ona zmywa naczynia, ty odkurzasz. Po zakończonej pracy zjawia się w pokoju szukając choćby najmniejszego śladu, choćby ziarnka piasku, aby udowodnić ci, że źle wykonałeś/aś swoją pracę. Innymi słowy, szuka dziury w całym, a po francusku "małej bestyjki".

Co znaczy n'y voir que du feu

L'expression "n'y voir que du feu" traduite littéralement nous donne une piste permettant de mieux expliquer son sens figuré. Quand on n'y voit que du feu, dans la majorité des cas il nous est impossible de voir rien de plus. Nos efforts, notre vue, nos pensées sont concentrées sur le mur de feu. La même règle est valable également pour le scénario un peu moins dramatique. En n'y voyant que du feu dans des situations quotidiennes nous sommes incapables de nous apercevoir de ce qui nous entoure. Nous n'apercevons aucun changement de situation, de comportement d'autres personnes ni de circonstances.

Imaginez la situation suivante: une mère solitaire d'une adolescente rebelle est en même temps une femme d'affaires très occupée. Par conséquent elle passe plus de temps dans son bureau qu'à la maison. Sa fille qui a trop de temps libre et qui n’est contrôlée par personne, commence à expérimenter avec les drogues. Elle rentre de plus en tard, ses humeurs alternent, elle est agitée et soudain apathique, elle a les pupilles dilatées. De petites sommes d'argent disparaissent régulièrement du portefeuille de sa mère. Cependant, celle-ci obsédée par sa vie professionnelle, n'y voit que du feu, en d'autres termes, ne s'aperçoit de rien jusqu'au jour où sa fille finit aux urgences.

(Photo: CC0 Public Domain: Pixabay - geralt)

Wyrażenie "n'y voir que du feu" przetłumaczone dosłownie dostarcza nam wskazówek pomocnych w ustaleniu przenośnego sensu tego powiedzenia. Kiedy, tłumacząc dosłownie, "widzimy tylko ogień", nasze myśli, nasz wzrok i nasze wysiłki są skoncentrowane na jednej rzeczy i nie pozwalają widzieć nic więcej. Jednak wyrażenie to ma również swoje zastosowanie w nieco mniej dramatycznym kontekście. W sytuacjach codziennych "widząc tylko ogień" nie zwracamy uwagi na to, co nas otacza, nie widzimy zmian zachodzących w ludziach, okolicznościach, sytuacji. 

Wyobraźcie sobie następującą sytuację: samotna matka zbuntowanej nastolatki jest jednocześnie zajętą businesswoman. W konsekwencji więcej czasu spędza w biurze niż w domu. Jej córka, która ma nadmiar wolnego czasu i żadnej kontroli nad sobą, zaczyna eksperymentować z narkotykami. Wraca do domu coraz później, ma zmienne nastroje, z pobudzenia popada w apatię, a jej źrenice są rozszerzone. Małe sumy pieniędzy regularnie znikają z portfela matki. Ta jednak, zajęta swoją karierą, nic nie widzi, aż do dnia, w którym jej córka ląduje na pogotowiu.