jeudi 26 novembre 2015

Co znaczy mettre de l'eau dans son vin

L'expression mettre de l'eau dans son vin peut être interprétée de façon littérale et métaphorique. Quant à la première possibilité, elle s'applique surtout quand on voit qu'une personne est en train de mettre de l'eau dans son vin, le plus probablement pour le rendre un peu moins fort. Cependant, "mettre de l'eau dans son vin" signifie également "modérer ses prétentios ou son comportement".

Imaginez la situation suivante: vous êtes marchand de fruits et vous partagez votre stand avec un autre vendeur qui n'est pas pourtant votre associé. Un jour une dame très énervée arrive à votre lieu de travail. Sans donner d'explication, elle vous exige d'un ton plus que méprisant un remboursement pour des fraises pourries qu'elle prétend avoir achetées chez vous. Cependant, nous sommes en mars et en étant écologue fidèle aux produits saisonniers, contrairement à votre collègue, vous ne vendez pas de fruits cultivés sous serre. C'est pour cela qu'avant de dire quoi que ce soit, vous demandez à la dame de bien vouloir mettre de l'eau dans son vin. 

(Zdjęcie: CC0 Public Domain - Pixabay: TBIT)


Wyrażenie "mettre de l'eau dans son vin", czyli "dolać wody do swojego wina" może mieć znaczenie dosłowne lub metaforyczne. Pierwsza z opcji jest bardziej prawdopodobna w przypadku, gdy widzimy osobę, która na naszych oczach dolewa sobie wody do wina, prawdopodobnie, by je rozcieńczyć, zmniejszając przy tym jego moc. Jednak w znaczeniu metaforycznym, "dolać wody do wina" oznacza w języku francuskim "zapanować nad swoim zachowaniem, zrezygnować ze zgłaszanych pretensji".

Wyobraźcie sobie następującą sytuację: sprzedawca owoców dzieli swoje stoisko z innym, nie są oni jednak wspólnikami. Pewnego dnia na stoisko przybywa wielce zdenerwowana kobieta, która, niczego nie wyjaśniając, pogardliwym tonem żąda zwrotu pieniędzy za zgniłe truskawki, które, jak twierdzi, nabyła na stoisku naszego sprzedawcy. Niemniej jednak, jest miesiąc marzec, a nasz sprzedawca, będąc ekologiem wiernym produktom sezonowym, w przeciwieństwie do swojego kolegi, nie sprzedaje owoców szklarniowych. Dlatego też, przed przystąpieniem do jakichkolwiek wyjaśnień, prosi on podminowaną kobietę, by zechciała nieco zapanować nad swoim zachowaniem, po francusku, dolać sobie wody do wina. 

samedi 21 novembre 2015

Co znaczy faire un tabac

"Cette nouvelle application fait un tabac parmi les plus jeunes utilisateurs de la Toile" - en voyant cette phrase pour la première fois et sans connaître le contexte, vous pourriez penser directement à des activités illicites et suspectes. Le tabac et les jeunes? Quel est le rapport? De quoi s'agit-il? C'est quoi ce délire? - diraient les amants du langage familier.

Encore une fois, afin de bien comprendre la phrase ci-dessus, il est indispensable de connaître l'expression "faire un tabac". Son synonyme dans le langage de la rue serait "cartonner" ou "être très populaire" - pour les puristes de la langue française.

Imaginez la situation suivante: vous êtes un jeune programmiste passionné par votre métier. À part votre travail, vous passez des jours et des nuits en travaillant sur votre propre messagerie instantanée. Vous passez des heures entières à réfléchir sur les traits qui pourraient la différencier d'autres produits qui sont déjà disponibles sur le marché. Tout d'un coup, une lampe s'allume dans votre tête...ça y est! Eurêka! Votre messagerie permettra d'envoyer et de recevoir des odeurs!

Vous redoublez vos efforts et après quelques jours d'un travail presque inhumain, vous lancez l'application auprès du grand public. Et tout comme vous l'avez imaginé... elle fait un tabac et vous devenez millionnaire. 


(Foto: CC0 Public Domain - Pixabay: Humusak)


Czytając francuskie gazety lub portale poświęcone nowym technologiom, z łatwością moglibyście się natknąć, na przykład, na następujący tytuł: "Cette nouvelle application fait un tabac parmi les plus jeunes utilisateurs de la Toile", która po dosłownym przetłumaczeniu oznacza "Ta nowa aplikacja robi tytoń wśród najmłodszych użytkowników Sieci". Widząc takie zdanie, niezorientowana w kontekście osoba, niemal natychmiast pomyśli i deprawacji dzieci i młodzieży lub innych nielegalnych praktykach. O co więc chodzi? Gdzie tu sens? O co cho? - westchnęliby wielbiciele języka potocznego.

Również i w tym przypadku, aby zrozumieć sens powyższego zdania, należy wiedzieć, co znaczy wyrażenie "faire un tabac". Najbardziej ekspresyjnym synonimem jest czasownik z rejestru potocznego, czyli "wymiatać" lub "cieszyć się ogromną popularnością" - w wersji dla purystów językowych. 

Wyobraźcie sobie następującą sytuację: naszym bohaterem jest młody programista zafascynowany swoim zawodem. Poza pracą, jest on dzień i noc pochłonięty tworzeniem własnego komunikatora internetowego. Spędza on sporo czasu na myśleniu o cechach, które odróżnią jego program od tylu istniejących już od dawna na rynku. Nagle w jego głowie zapala się lampka! Eureka! Komunikator umożliwi użytkownikom przesyłanie i odbieranie zapachów!

Nasz programista pracuje z jeszcze większym zaangażowaniem i po kilku dniach niemal nieludzkiego wysiłku, aplikacja zostaje zaprezentowana szerokiej publiczności. Zgodnie z oczekiwaniami, aplikacja "wymiotła" czyniąc jej twórcę milionerem.